TRANSLOG 2007

TRANSLOG 2007
pt. „Szanse rozwoju transportu w świetle unijnej perspektywy finansowej
na lata 2007-2013”

W dniach 13-14 września 2007 roku odbyła się w Szczecinie VII edycja Międzynarodowej Konferencji Naukowej TRANSLOG. Patronat honorowy nad Konferencją objęła Danuta Hubner- Komisarz ds. Polityki Regionalnej oraz Jerzy Polaczek – Minister Transportu.
Sesję plenarną  konferencji poprowadził Dziekan Wydziału Zarządzania i Ekonomiki Usług US prof. Aleksander Panasiuk oraz Kierownik Katedry Transportu SGH prof. Bogusław Liberadzki – poseł do Parlamentu Europejskiego. W tej części konferencji głos zabrali także: prof. Józef Perenc – Prorektor ds. Finansów US, Janina Mentrak – Dyrektor Departamentu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej, Jonathan Sheele – przedstawiciel Komisji Europejskiej, prof. Franko Rotim (Prezydent Chorwackiego Towarzystwa Naukowego Transportu), prof. Jan Burnewicz (UG) oraz prof. Elżbieta Załoga (US)  – główny organizator konferencji. Władze rektorskie US reprezentował także Prorektor ds. Nauki prof. Andrzej Witkowski.
Wprowadzenia do problematyki konferencji dokonał prof. Bogusław Liberadzki, który w oparciu o  najnowszy raport przedstawił ocenę stanu wykorzystania funduszy UE na przykładzie Polski.
Zasadnicza część konferencji przebiegała w ramach dyskusji panelowych. Tematami przewodnimi poszczególnych paneli były:

Panel 1 . Zasady i narzędzia finansowania infrastruktury transportu;

Panel 2.  Planowanie i finansowanie rozwoju infrastruktury transportu;

Panel 3.  Pomoc publiczna. Usługi użyteczności publicznej. Uczciwa konkurencja.

Moderatorem panelu pierwszego był prof. Bogusław Liberadzki. Do grona panelistów zaproszeni zostali: Jonathan Sheele  (European Commission, Directorate General for Energy and Transport, Trans-European Networks), prof. Jan Burnewicz (UG), Marc Billiet (dyrektor EU Goods Transport, IRU Permanent Delegation to the EU), prof. Elżbieta Załoga (US), prof. Janusz Łacny (sekretarz generalny ZMPD, wiceprzewodniczący IRU), Janusz Catewicz  (Prezes Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A), dr inż. Grzegorz Szyszka         ( Dyrektor Instytutu Logistyki i Magazynowania w Poznaniu).
W tej części obrad dyskusja koncentrowała się wokół następujących tez:
1. Środki przeznaczane na infrastrukturę są nakładami (inwestycjami), których efekty przejawiają się w skali mikroekonomicznej w formie wzrostu produkcyjności środków transportu oraz efektywności i zyskowności firm transportowych.
2. Efekty makroekonomiczne inwestycji infrastrukturalnych polegają na podnoszeniu efektywności całej gospodarki, wzroście konkurencyjności oraz podnoszeniu jakości życia obywateli.
3. Rozwój infrastruktury transportowej podnosi spójność kontynentalną państwa i regionów, niezbędną dla wykorzystania potencjalnych zalet członkowstwa w UE oraz rozwoju wspólnoty gospodarczej z otoczeniem zewnętrznym.
4. Budowa i modernizacja infrastruktury transportowej Polski przynosi korzyści Europie, Unii i krajowi. Reguły korzystania z funduszy UE w latach 2007-20013 pozwalają beneficjentowi solidarnie finansować rozwój infrastruktury transportowej RP.


Przed rozpoczęciem dyskusji w ramach drugiego panelu prof. E. Załoga  przedstawiła syntetyczną recenzję książki pod red. Leszka Mindura pt. „Europa – Azja. Gospodarka, transport” oraz zainteresowała uczestników drugim wydaniem książki pt. „Uwarunkowania rozwoju systemu transportowego Polski” (red. Leszek Mindur, Bogusław Liberadzki).
Moderatorami drugiego panelu byli: prof. Krzysztof Chwesiuk (AM w Szczecinie) oraz prof. Marek Sitarz (PŚ). Do panelu zaproszeni zostali: prof. Elżbieta Marciszewska (SGH), prof. Józef Perenc (US), prof. Franko Rotim (Politechnika w Zagrzebiu), prof. Nenad Dujmovic (Politechnika w Zagrzebiu), prof. Andrzej Grzelakowski (AM w Gdyni), Zbigniew Zarychta (PKP PLK S.A.) oraz dr Krzysztof Woś (AM w Szczecinie).
Zakres tematyczny panelu drugiego obejmował następujące zagadnienia:

  1. Główne bariery w planowaniu i pozyskiwaniu funduszy na rozwój i modernizację infrastruktury transportu;
  2. Wielkości i możliwości wykorzystania funduszy UE i środków własnych na rozwój infrastruktury transportowej w Polsce w latach 2007 – 2013;
  3. Możliwości wykorzystania doświadczeń zagranicznych w planowaniu i finansowaniu rozwoju infrastruktury transportowej w Polsce;
  4. Szanse rozwoju infrastruktury transportu w aspekcie EURO 2012.

               Drugi dzień obrad Translog 2007 rozpoczął trzeci panel,  którego moderatorem był prof. Juliusz Engelhardt (US). Do panelu zaproszeni zostali: prof. Krzysztof Szałucki (UG), prof. Wojciech. Paprocki (SGH), prof. Vlastimir Melichar (Uniwersytet w Pardubicach), dr Mirosław Antonowicz (Urząd Transportu Kolejowego), Krzysztof Niemiec (CTL Logistic), S. Nawara (PKP Cargo S.A.) oraz Zdzislaw Szczerbaciuk (PIGTSiS).
Zakres tematyczny panelu był bardzo szeroki i obejmował następujące problemy:
1. Uczciwa konkurencja w transporcie – hasło, model teoretyczny czy rzeczywistość gospodarcza ?
2. Użyteczność publiczna w transporcie – kategoria praktyczna czy teoretyczna ?
3. Pomoc publiczna w transporcie – kategoria przecząca prawom rynku i „psucie” rynku przez władze publiczne  czy praktyczna konieczność ?
Czwarty panel miał charakter podsumowujący. Moderatorami panelu byli prof. Leszek Mindur oraz prof. Józef Perenc. Do panelu zaproszony został Wiceminister Gospodarki Morskiej Piotr Zalewski, prof. Marianna Kotowska – Jelonek (PR), Mirosław Mrówczyński (Trade Trans Sp. z o.o.), B. Grześkowiak – Paluch (PKP Informatyka) oraz moderatorzy poprzednich paneli.


W konkluzji konferencji TRANSLOG 2007 sformułowano następujące wnioski ogólne:
1. Środki przewidziane dla Polski w perspektywie finansowej UE 2007 – 2013 są szansą (która się nie powtórzy) na dynamiczny rozwój systemu transportowego kraju oraz wzrost dostępności transportowej, a przez to zwiększenie konkurencyjności regionów oraz zmniejszenie dystansu do najbardziej rozwiniętych krajów UE. Ważna jest świadomość, że środki przeznaczone na infrastrukturę są nakładami, które charakteryzują się wysoką makroekonomiczną stopą zwrotu.
2. Realizacja inwestycji infrastrukturalnych wymaga konsensusu w zakresie wymogów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych.
3. Niezmiernie ważnym czynnikiem rozwoju infrastruktury transportowej jest wdrażanie tak zwanych dobrych praktyk planowania i zarządzania na poziome państwa, jak i regionów, przedsiębiorstw oraz zarządców infrastruktury. Polska może się włączyć w tworzenie „europejskiej wartości dodanej”.
4. Efektywność rozwoju infrastruktury transportowej będzie wzrastać wraz ze spełnieniem postulatu sprawiedliwego obciążenia poszczególnych gałęzi transportu kosztami zewnętrznymi, oraz takiego kierowania strumieni finansowych, aby przyczyniały się one do rozwoju wielogałęziowych łańcuchów logistycznych (także poprzez budowę centrów logistycznych oraz stworzenie elektronicznej platformy logistycznej).
5. Zidentyfikowano wiele zagrożeń dla realizacji przyjętych w Polsce programów inwestycyjnych w ramach PO Infrastruktura i Środowisko oraz wojewódzkich programów operacyjnych. Dotyczą one procedur planowania i pozyskiwania środków unijnych, ograniczonej dostępności odpowiedniej kadry menedżerskiej i urzędniczej ( a także bezpośrednio wykonawczej), wzrastających kosztów materiałów budowlanych, kosztów pracy itp. Należy usunąć bariery ograniczające wykorzystanie partnerstwa publiczno- prywatnego w realizacji programów infrastrukturalnych.
6. Konkurencja na rynku usług transportowych jest cechą współczesnej gospodarki i jako zasada jest akceptowana. Istnieje także uzasadnienie dla regulacji rynku. Rola regulatora musi być jednak jasno określona.
7. Pomoc publiczna w ogólnym ujęciu  to narzędzie zakłócające funkcjonowanie mechanizmu rynkowego. Jednakże w uzasadnionych przypadkach może ona być skutecznym instrumentem wyrównywania warunków konkurencji na wspólnym rynku UE.